พิมพ์ครั้งแรกใน "พยากรณ์สาร" (วารสารของสมาคมโหรแห่งประเทศไทยในพระบรมราชินูปถัมภ์) ฉบับเดือนมกราคม 2543 หน้า 51-56 ในการนำมาเผยแพร่ทางเว็บไซต์ ได้มีการปรับปรุงเชิงอรรถบ้างเล็กน้อย
เย็นวันศุกร์ที่ 22 ตุลาคม 2542 ผมต้องก้าวลงจากรถเมล์สาย 3 เตรียมข้ามถนนไปยังวัดจันทรสโมสร ด้วยความรู้สึกไม่อยากเชื่อหรือไม่อยากให้ข่าวที่ได้ทราบเมื่อคืนวานเป็นความจริง ว่าอาจารย์มานิตย์ ธีระเวชชโรกุล (หรือที่แต่ก่อนท่านใช้ว่า “ธีระเวชชกุล”) ได้เสียชีวิตลงอย่างกระทันหันเมื่อบ่ายวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ.2542 มันเป็นความแตกต่างจากการลงรถเมล์สาย 3 มาในย่านนี้ครั้งแรกเมื่อประมาณ 12 ปีก่อน ซึ่งเวลานั้นมีเพียงความแปลกใจว่าที่ร้ายขายยาปากซอยองครักษ์มีหนังสือโหราศาสตร์จำหน่ายด้วย แต่ในครั้งนี้ผมมีแต่ความเสียใจและเสียดายท่านอาจารย์ เป็นอย่างยิ่ง เชื่อว่ายังมีอีกหลายๆ ท่านในวงการโหราศาสตร์รู้สึกเช่นเดียวกัน
ตัวผมเองเป็นผู้ที่ได้ติดต่อพบปะกับอาจารย์มานิตย์อยู่บ่อยครั้ง จนบางคนอาจจะเรียกว่าเป็น “ลูกศิษย์” เลยทีเดียว (โดยที่ผู้ฟังอาจเข้าใจทั้งในความหมายจริงจังว่าได้วิชาจากท่านจริงๆ หรือในความหมายผิวเผินที่ชอบใช้กับใครหลายคนที่ได้เครื่องรางของขลังจากผู้ตั้งตัวเป็น “อาจารย์” ก็บอกว่าเป็น “ลูกศิษย์” ทั้งที่ไม่ได้ “เรียน” อะไรสักนิด) การจะนับว่าผมเป็นลูกศิษย์เพื่อเป็นเกียรติแก่อาจารย์ย่อมเป็นสิ่งดี แต่ลึกๆ แล้วตัวผมเองยังคิดว่าการที่จะประกาศตัวว่าเป็นลูกศิษย์ท่าน โดยเฉพาะในเวลาที่ท่านเสียแล้วเช่นนี้ อาจกลายเป็นการอวดอ้างความสามารถหรือเพื่อสิทธิผลประโยชน์บางประการ ส่วนการจะบอกว่าไม่ใช่ก็เหมือนกับไม่ให้ความสำคัญกับท่าน ทำนองอวดเก่งแบบศิษย์ไม่มีครู ที่สำคัญคือบรรดาความรู้ที่ผมได้รับจากอาจารย์มานิตย์นั้น ไม่ใช่ในลักษณะเดียวกับที่ผมไปเข้าห้องเรียนโหราศาสตร์ยูเรเนียนกับอาจารย์พลตรีประยูร พลอารีย์ หรือที่ท่านทั้งหลายไปเรียนกับอาจารย์ท่านใดๆ กันมา จึงขอได้โปรดอ่านเรื่องราวดังต่อไปนี้ เพื่อจะได้ตัดสินด้วยตัวท่านเองว่าผมสามารถอ้างตัวเป็น “ลูกศิษย์” อาจารย์มานิตย์ได้หรือไม่เพียงใด หรือเป็นลูกศิษย์ชั้นไหน รวมทั้งจะได้ทราบต่อไปด้วยว่า ท่านอาจารย์มานิตย์มีดีต่างจากนักโหราศาสตร์หรือหมอดูที่มีอยู่เกลื่อนเมืองเวลานี้อย่างไรบ้าง
ผมได้เริ่มศึกษาวิชาโหราศาสตร์อย่างจริงจัง ในช่วงประมาณปี 2529-2530 ขณะนั้นกำลังเรียนปริญญาโทด้านประวัติศาสตร์อยู่ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โดยเริ่มจากหนังสือในหอสมุดกลางของมหาวิทยาลัย จากนั้นจึงเริ่มอ่าน “โหราเวสม์” และ “พยากรณ์สาร” และเริ่มซื้อตำราจากเกษมบรรณกิจมาศึกษาบ้าง จนได้พบว่าแนวทางที่ควรศึกษาคือ โหราศาสตร์ไทยที่ใช้ดวงสมผุสที่ผูกขึ้นจากปฏิทินระบบนิรายนะ หรือที่ในวงการเรียกกันติดปากว่า “ปฏิทินอาจารย์เทพย์” ผู้ที่ผมถือเสมือนอาจารย์ท่านแรกแม้จะเป็นเพียงอาจารย์ทางตำรา คืออาจารย์ผู้ใช้นามแฝงว่า “ศิวเมษ” ครับ
ปัญหาสำคัญในเวลานั้นคือการเสียเวลาเป็นอย่างมากในการผูกดวงแต่ละดวงขึ้นมา ลำพังการหาสมผุสจากปฏิทินก็นับว่ายุ่งแล้ว การจะต้องเปิดตารางวางลัคนาท้ายเล่มปฏิทินก็ยิ่งหนักเข้าไปอีก ยิ่งพอเริ่มมาสนใจโหราศาสตร์ยูเรเนียนก็จะต้องหาเมอริเดียนควบคู่กันไปด้วย ในที่สุดโฆษณาใน “โหราเวสม์” และ “พยากรณ์สาร” ก็ชักพาให้ผมไปซื้อหนังสือเล่มสำคัญสองเล่ม คือ “ลัคนากรุงเทพมหานคร” และ “ลัคนาและเมอริเดียนประเทศไทย”
ร้านขายยาบ้วนแซ??? นี่เราต้องไปซื้อหนังสือโหราศาสตร์ที่ร้านขายยาหรือ? จะเป็นไรไปล่ะ ถ้าหนังสือเขาใช้ได้จริงมันจะแปลกอะไรนักหนา สายวันหนึ่ง ผมจึงได้ลงรถเมล์สาย 3 ที่ป้ายตลาดวันจันทรสโมสร เดินต่อมาอีกนิดเดียวก็เห็นป้ายชื่อซอยองครักษ์ ร้านขายยาที่อยู่ตรงตึกแถวทางขวาช่างดูใหญ่โตกว่าร้านขายยาที่พบเห็นโดยทั่วไปเหลือเกิน และแล้วผมก็ได้แจ้งความจำนงต่อผู้ที่ทำหน้าที่ขายยา
“เฮีย!” “เอ้อ!” “มีคนมาซื้อหนังสือ!” “เดี๋ยวลงไป!” เสียงตะโกนโต้ตอบระหว่างผู้ที่อยู่ตรงตู้ขายยา กับผู้ที่อยู่ในห้องตรงชั้นลอยของตึกสร้างความฉงนให้ผมขึ้นมาอีกอย่าง เอาเถอะ อย่างน้อยก็ได้กระตุ้นว่าการมาซื้อหนังสือโหราศาสตร์ที่ร้านขายยามันไม่ใช่ความฝันหรอก
อาจารย์มานิตย์ได้ลงมาโดยไม่ใช่เพียงแค่การขายหนังสือตามที่ลงโฆษณาไว้เท่านั้น ท่านได้คุยกับผมอย่างเป็นกันเองว่าศึกษาแนวไหนกับใครใช้ปฏิทินอะไร ฯลฯ และแล้วท่านก็ได้นำ “สิ่งประหลาด” อย่างหนึ่งมาให้ผมดู มันมีลักษณะคล้ายเครื่องคิดเลข แต่มีขนาดใหญ่กว่ามาก ยาวเกือบเท่าท่อนแขน มีปุ่มอะไรต่อมิอะไรมากมาย ซึ่งที่จริงเป็นแป้นพิมพ์ดีดขนาดย่อส่วน กดป้อนข้อมูลประเดี๋ยวเดียว ก็ได้สมผุสดาวออกมาทางหน้าจอเล็กๆ ได้ครบ มันไม่ใช่คอมพิวเตอร์ แต่เป็นเครื่องคำนวณชนิดที่เขียนโปรแกรมได้ (Programmable Calculator) ยี่ห้อ Sharp รุ่น PB15001 อะไรก็ดูเข้าท่าไปหมดนอกจากราคาของมันที่ปาเข้าไปเกือบ 8 พัน ผมจึงได้แต่ “สนใจอยู่บ้าง” ผมยังมีภาระการเรียนอยู่นี่ครับ ลืมบอกไปว่าพอผมจบปริญญาตรีก็ต่อปริญญาโททันทีโดยยังไม่ได้หาเงินเองเลย
เรื่องหนังสือนั้นผมจำไม่ได้เสียแล้วว่าวันนั้นหนังสือหมดทั้งสองเล่มหรือจะได้ “ลัคนากรุงเทพมหานคร” ในวันนั้นมาก่อน แต่คล้ายๆ ว่าจะทยอยส่งมาทางไปรษณีย์ทีละเล่ม ที่หนังสือ “ลัคนากรุงเทพมหานคร” มีวันที่ที่ผมปั๊มไว้เองคือ 13 พฤศจิกายน 2530 ส่วน “ลัคนาและเมอริเดียนประเทศไทย” มีวันที่ที่ปั๊มไว้เป็นวันที่ 16 มกราคม 2531 เอาเป็นว่าเมื่อผมได้รับเล่มหลังแล้ว ความที่ครูอาจารย์ท่านสอนมาดี ว่าในการพิจารณาหนังสือแต่ละเล่มให้อ่านคำนำก่อน ผมจึงได้มาสะดุดกับข้อความในย่อหน้าสุดท้ายของคำนำในหนังสือเล่มนั้นว่า
“ความแตกต่างของลัคนาที่กรุงเทพฯและจังหวัดต่างๆ ถึงแม้ว่าจะมีค่าน้อยเพียงไม่เกิน 5 องศาในบางฤดูกาล (ราศี) แต่ก็มีความสำคัญตามหลักของการย้ายถิ่นฐานและวิชาโหราภูมิศาสตร์ เพราะนอกจากใช้หาลัคนากำเนิดจากเวลาตกฟากตามภูมิลำเนาเดิมแล้วยังมีความสำคัญอย่างมากต่อดวงจรปัจจุบันเกี่ยวกับการเดินทางหรือย้ายถิ่นฐานไปประกอบอาชีพหรือทำธุรกิจในต่างถิ่น เพราะสถานที่ๆ จะเดินทางไปนั้นย่อมมีคุณและโทษแก่เจ้าชะตามากหรือน้อยตามตำแหน่งของลัคนาเมอริเดียนที่เปลี่ยนไปเป็นสำคัญ …”
เอ๊ะ! ลัคนาคนเรามีการเปลี่ยนตามสถานที่ด้วยหรือ? ความจริงก็คล้ายๆ จะเคยได้อ่านเรื่องเกี่ยวกับฝรั่งคนหนึ่งที่ย้ายถิ่นฐานไปแอฟริกาใต้เพราะเหตุผลทางโหราศาสตร์อยู่เหมือนกัน แต่เมื่อสรุปว่าเรายังไม่รู้จริงก็ได้ตัดสินใจเขียนจดหมายไปถาม และได้ขอให้ตอบในพยากรณ์สารเพื่อจะได้เป็นประโยชน์แก่คนทั่วไปด้วย ไม่กี่วันต่อมาผมก็ได้รับไปรษณียบัตรมีข้อความว่า
“ปัญหาของคุณถ้าจะให้ตอบใน พยากรณ์สาร คงต้องใช้เวลาเรียบเรียงอีกนาน จึงอยากให้มาพบที่บ้านมากกว่า
มานิตย์”
เมื่อติดต่อนัดหมายกันได้แล้ว ผมได้ชวนเพื่อนรุ่นน้องอีกคนหนึ่งไปร่วมฟังด้วย เป็นครั้งแรกที่ผมได้เห็นห้องทำงานของอาจารย์ที่ดู “รก” ชนิดหาห้องทำงานใดเทียบได้ยาก ไม่ว่าของที่รกๆ เหล่านั้นจะมีค่าในสายตาผู้พบเห็นเพียงใดก็ตาม เจ้าดีอาร์ 70 คอมพิวเตอร์สำหรับโหราศาสตร์โดยเฉพาะที่อาจารย์บินไปซื้อถึงอเมริกาด้วยราคาเรือนแสน จนสามารถนำมาประยุกต์สร้างหนังสือลัคนาเมอริเดียนทั้งสองเล่มก็ได้เห็นตัวจริงเสียงจริง (มันมีเสียงในเวลาใช้งานอยู่บ้างเหมือนกัน) ครั้งแรกในวันนั้น แล้วยังมีเครื่องแอปเปิลคอมพิวเตอร์ 8 บิตอีกเครื่อง อุปกรณ์อีกอย่างที่อาจารย์นำมาประกอบการอธิบาย คือ แผ่นกระดานขนาดใหญ่ มีจานหมุนขนาดใหญ่ที่มีรายละเอียดไม่ต่างจากจานหมุนยูเรเนียนมากนักติดอยู่ การวางตำแหน่งดาวใช้ตัวพลาสติกแบนๆ ที่ข้างในเป็นแม่เหล็กมีรูปสัญลักษณ์ดาววางที่ขอบจานตรงขีดองศาที่ต้องการ 2 การพูดคุยในวันนั้นนอกจากผมจะได้เรียนรู้สิ่งที่ภาษาฝรั่งเรียกว่า Relocation ตลอดจนหลักการทางโหราศาสตร์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องอย่างเป็นเรื่องเป็นราวแล้ว ยังได้ “รู้จัก” อาจารย์มานิตย์เพิ่มขึ้นอีกด้วย
หลังจากเรียนจบปริญญาโทในปี 2531 นอกจากปัญหาเรื่องการหางานทำแล้ว เรื่องการผูกดวงสมผุสก็ยังคงเป็นปัญหาสำคัญอยู่ แต่การจะซื้อคอมพิวเตอร์หรือแม้กระทั่งเจ้าชาร์ป PB1500 “สิ่งประหลาด” ที่อาจารย์นำมาให้ผมดูในวันแรก มันเป็นไปไม่ได้เอาเลยสำหรับฐานะอย่างผมในเวลานั้น คงทำได้เพียงใช้เวลาว่างจากการเตร็ดเตร่หรือว่างจากงานชั่วคราวก็แวะเวียนไปคุยกับอาจารย์บ้าง ทั้งเรื่องวิชาการ เรื่องดวงตัวเอง ไปจนถึงเรื่องคอมพิวเตอร์และเครื่องคำนวณที่จะเอามาผูกดวง
“เครื่องรุ่นอื่นจะเอามาใส่โปรแกรมได้ไหมครับ?”
คำตอบคือเครื่องรุ่นไหนก็ได้ ขอให้สามารถเขียนโปรแกรมเป็นภาษา BASIC ได้ ไม่ใช่พวกเครื่องไดอารี่จดเบอร์โทรศัพท์ที่มีขายอยู่หลายรุ่น ที่จริงยังต้องมีคุณสมบัติอีกข้อที่ทราบภายหลังว่าอาจารย์ให้ความสำคัญมาก คือเมื่อใส่โปรแกรมเข้าไปแล้วจะต้องสามารถป้องกัน Source Code หรือต้นฉบับโปรแกรมไม่ให้ตกไปเป็นวิทยาทานแก่ผู้ต้องการประโยชน์เพียงฉาบฉวย รวมถึงกันไม่ให้ผู้ใช้ที่ไม่รู้อิโหน่อิเหน่เผลอไปทำลายโปรแกรมโดยไม่ได้ตั้งใจด้วย
ความซอกแซกได้พาผมไปยังย่านคลองถมซึ่งอยู่ห่างจากเกษมบรรณกิจที่เคยไปซื้อหนังสือโหราศาสตร์ไม่เท่าไหร่ ชายตาไปตามร้านนู้นร้านนี้ ก็เห็นเครื่องที่พอจะตรงตามสเป็คอยู่ 2-3 รุ่น แต่รุ่นที่กระทัดรัดที่สุดและถูกที่สุดคือ Casio FX – 795P3 ราคา 4,000 บาท ขอคู่มือแม่ค้ามาดูจนแน่ใจว่ามันใส่โปรแกรมภาษาเบสิกได้ ดูเหมือนจะได้กลับไปคุยกับอาจารย์อีกสักครั้งหนึ่ง แล้วจึงตัดสินใจเอาเงินที่พอรวบรวมได้บ้าง ซื้อมาเครื่องหนึ่งให้อาจารย์ดู
ตรงนี้คงเป็นอีกประเด็นหนึ่งที่จะตีความได้ว่าผมเป็น “ลูกศิษย์” ของอาจารย์หรือไม่ แทนที่อาจารย์จะลงมือเองในทันทีท่านกลับให้ผมลอกโปรแกรมต้นฉบับภาษาเบสิกของเครื่อง PB1500 ไปให้ผมทดลองป้อนโปรแกรมเองก่อน อาจจะเป็นเพราะให้เกียรติผมในฐานะคนที่ลงทุนลงแรงซื้อเครื่องมาหรืออะไรก็ตามแต่ นับเป็นครั้งแรกในชีวิตที่ผมได้ฝึกการเขียนโปรแกรมแม้จะเป็นโปรแกรมที่ไม่ได้คิดสร้างขึ้นเองเลยสักนิด ผลคือโปรแกรมยังรันไม่ได้ โดยไม่ใช่ความผิดของผมหรือของอาจารย์ แต่เป็นเพราะตัวภาษาเบสิกที่ใช้ของเครื่องทั้งสองมันมีรายละเอียดที่ต่างกัน คราวนี้อาจารย์จึงได้เป็นผู้ปรับแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นด้วยตัวเอง ผลที่สุด เจ้าเครื่องคาสิโอรุ่นนี้ไม่เพียงแต่จะบันดาลให้นักพยากรณ์สมัครเล่นอย่างผมได้รับความสะดวกสบายขึ้นเท่านั้น ยังได้กลายเป็นผลงานชิ้นเอกที่สร้างชื่อเสียงให้อาจารย์มานิตย์ในฐานะผู้สร้าง “เครื่องปูมโหร” ที่สามารถนำไปใช้กับโหราศาสตร์ระบบต่างๆ ได้อย่างกว้างขวาง และได้บันดาลความสะดวกสบายให้กับผู้นิยมดวงสมผุสทุกระบบอีกจำนวนไม่น้อย ในช่วงประมาณปีสองปีสุดท้ายของชีวิตท่าน อาจารย์ยังได้พบเครื่องอีกรุ่น คือ Casio CFX - 9850G ซึ่งมีข้อดีกว่าบางประการ เช่น คำนวณได้เร็วกว่า แสดงผลได้มากกว่า 1 บรรทัด วาดรูปดวงไทยได้ ใช้ถ่านแบบเดียวกับที่ใช้ในเครื่องคิดเลขทั่วไป แต่ภาษาที่ใช้เขียนโปรแกรมเป็นชุดคำสั่งของมันโดยเฉพาะ ไม่ใช่ภาษาเบสิก ท่านก็ได้มานะสร้างโปรแกรมสำหรับโหราศาสตร์ไทยได้ทุกระบบ นำออกจำหน่ายและรับแลกคืนเครื่องรุ่นเดิมเป็นจำนวนหนึ่งแล้ว ยังขาดแต่รุ่นสำหรับโหราศาสตร์ยูเรเนียนที่ยังทำค้างอยู่ แต่ท่านก็ได้มาเสียชีวิตลงเสียก่อน4
ในส่วนของการพัฒนาซอฟท์แวร์สำหรับคอมพิวเตอร์เครื่องใหญ่ที่เรียกว่าพีซีนั้น อาจารย์มานิตย์ท่านใช้ภาษาเบสิกในการพัฒนาเสมอมา จะมีเปลี่ยนแปลงบ้างก็ตรงที่ได้หันมาใช้คอมไพเลอร์ที่เรียกว่า Quick Basic ของไมโครซอฟต์แทนภาษาเบสิกแบบเดิมๆ ที่ต้องมีหมายเลขบรรทัดกำกับตลอด แต่ไม่ได้สนใจ Visual Basic ที่ใช้กับระบบปฏิบัติการ Windows เลย ขณะที่ทางผมเองในระยะแรกก็ศึกษาภาษาเบสิกเช่นกัน แต่ด้วยปัญหาบางประการ ซึ่งอาจจะเรียกว่า “ไม่ถูกโฉลก” กับภาษานี้หรืออะไรก็ตามแต่ ประกอบกับได้ลองหันมาศึกษาภาษาปาสกาล จนเกิดความประทับใจในระเบียบแบบแผนของภาษานี้ ทำให้โอกาสที่ผมจะได้ร่วมงานกับอาจารย์ในด้านนี้ตีบตันลง ในภายหลังเมื่อผมได้รับโปรแกรมต้นฉบับหรือ Source Code ภาษาเบสิกของเครื่องพีซีที่ใช้หาสมผุสดาวตั้งแต่ เมอริเดียนจนถึงโพไซดอนจากอาจารย์พลตรีประยูร พลอารีย์ ผมกับอาจารย์มานิตย์ก็แทบจะเรียกได้ว่าต่างคนต่างทำงานด้านนี้เลยก็ว่าได้ แต่นั่นก็ไม่ใช่ความแตกแยกหรือบาดหมางกัน ผมได้นำตัวอย่างโปรแกรมรุ่นแรกๆ พร้อมคู่มือไปให้อาจารย์ช่วยติชม ส่วนการทำเครื่องขนาดเล็กนั้น ผมสมัครใจที่จะยินดีต่อผลสำเร็จของท่านมากกว่าที่จะหันมาทำเองบ้าง แม้จะเคยมีผู้หวังประโยชน์อย่างฉาบฉวยมายุยงบ้างก็ตาม เวลาที่มีใครมาติดต่อซื้อโปรแกรมหรือพูดคุยเรื่องวิชาการโหราศาสตร์กับเราคนใดคนหนึ่ง บ่อยครั้งที่ได้มีการแนะนำให้เขาไปหาอีกคนหนึ่งด้วยอยู่เสมอ
ตลอดเวลาเกือบ 12 ปี ย่อมมีความเปลี่ยนแปลงไปต่างๆ นานา ผมเองเป็นมหาบัณฑิตตกงานได้ไม่นานก็ได้รับราชการที่หอจดหมายเหตุแห่งชาติ เคยย้ายไปรับราชการที่หอจดหมายเหตุนครศรีธรรมราช กับเคยโอนไปอยู่สำนักงานปลัดทบวงมหาวิทยาลัย จนกระทั่งกลับมาที่หอจดหมายเหตุอีกครั้ง มีโอกาสในการแวะเวียนไปหาอาจารย์มากบ้างน้อยบ้างตามแต่โอกาส ทางด้านอาจารย์เองได้จัดการ “ชำแหละ” เครื่องดีอาร์ 70 เพื่อศึกษาการทำงานภายในเพื่อนำมาพัฒนาซอฟแวร์สำหรับเครื่องพีซี แล้วซ่อมมันให้กลับมาทำงานได้อีกระยะหนึ่งก่อนที่จะใช้การไม่ได้อีกเลย ซึ่งน่าจะเป็นเพราะปัญหาด้านอะไหล่ จากที่เคยทำงานด้วยตาเปล่าเป็นต้องมาใส่แว่นตา หรือในด้านอื่นอย่างเช่น พลังเสียงคุณพี่คนที่เคยตะโกนโต้ตอบกับอาจารย์เวลาที่ผมหรือใครมาหาอาจารย์ก็ลดลง จนในระยะหลังก็กลายเป็นผู้มาหาต้องเดินไปกดกริ่งตรงบันไดทางขึ้น บางช่วงเวลาบรรดาหมาก็เห่ารับผู้มาเยือนเกรียวกราวจนคนในร้านต้องคอยจับไว้ก่อนจะให้ขึ้นไป มาอีกทีรู้สึกโล่งๆ แปลกๆ ยังไม่ทันได้ถามอาจารย์ก็เป็นฝ่ายเล่าเองว่าขโมยที่ขึ้นบ้านมันวางยาหมาซะตายหมดแล้ว เป็นต้น
แต่สิ่งหนึ่งที่แทบจะไม่เคยเปลี่ยนก็ว่าได้คือความมุ่งมั่นในการทำงาน
คงไม่ผิดหรือไม่แปลกที่จะกล่าวว่าอาจารย์มานิตย์ก็ “อยากดัง” หรือมี “อัตตา” อยู่บ้าง แต่ความอยากดังหรืออัตตานี้มีความแตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับบรรดาผู้ตั้งตัวเป็น “อาจารย์” ทางโหราศาสตร์อยู่เกลื่อนเมือง ก็ตรงที่ความทะเยอทะยานของอาจารย์มานิตย์นั้น ท่านพยายามก่อร่างสร้างฐานขึ้นมาจากความรู้ทางวิชาการที่พิสูจน์ได้ด้วยการคำนวณที่ถูกต้องและละเอียดถี่ถ้วนชนิดเกาะติดดาวเคราะห์ทุกดวงกันถึงองศาลิบดาเลยทีเดียว ความเชื่อมั่นในตัวเองของอาจารย์อาจขัดความรู้สึกบางท่านโดยเฉพาะนักคอมพิวเตอร์ในรุ่นหลังๆ เช่น การที่ท่านใช้แต่ภาษาเบสิกประกอบกับแอสเซมบลีเล็กน้อยในการเขียนโปรแกรมเท่านั้น และไม่เคยคิดที่จะสร้างโปรแกรมที่ทำงานบนระบบปฏิบัติการวินโดว์สเลย ทั้งที่ท่านน่าจะศึกษาวิชวลเบสิกได้โดยไม่ยาก การพิมพ์บทความและการสร้างตารางปฏิทินท่านก็ยังพอใจที่จะใช้โปรแกรม CU Writer และ Lotus123 มากว่า Microsoft Word และ Microsoft Excel แต่ความ “ไม่ทันสมัย” เช่นว่าก็ช่วยให้การทำงานของอาจารย์เป็นไปอย่างต่อเนื่องโดยไม่ต้องพะวงกับการติดตามเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่รวดเร็วและมากมาย จนยากที่จะติดตามให้ทันหรือแยกแยะว่าอะไรจำเป็นจริงๆ
แม้ว่าโดยส่วนใหญ่ผมจะพบท่านอยู่แต่ในห้องทำงานแคบๆ ห้องนั้นก็ตาม แต่ในด้านน้ำใจนั้นไม่ได้แคบตามไปด้วยเลย บ่อยครั้งที่ท่านมีหนังสือ สำเนาบทความ และตัวอย่างโปรแกรมบางอย่างให้ผมติดไม้ติดมือกลับบ้าน ในครั้งที่ผมริอ่านลองทำปฏิทินดาวขึ้นมา ท่านก็ยังช่วยเป็นธุระในการพิมพ์ให้โดยผมไม่ได้ออกปากอะไรมาก แม้กับคนอื่นที่ซื้อเครื่องปูมโหรท่านก็ช่วยเปลี่ยนถ่านให้ ในตอนหลังเมื่อท่านทำเครื่องรุ่น Casio CFX - 9850G ในราคา 8 พันกว่าบาท ท่านก็ได้รับแลกคืนเครื่องรุ่นเดิมในราคา 4 พันบาทด้วย ทำให้ผู้ใช้เดิมได้รับเครื่องใหม่ในราคาประมาณครึ่งเดียว ทั้งที่ผมยังมองไม่ค่อยออกว่าท่านจะเอาเครื่องมือสองพวกนี้ไปทำอะไรได้นักหนา
แต่เรื่องที่ประทับใจผมมากที่สุดนั้นมีดังนี้ครับ ขณะที่ผมเริ่มเรียนวิชาโหราศาสตร์ยูเรเนียนกับอาจารย์พลตรีประยูร พลอารีย์ ที่สมาคมโหรแห่งประเทศไทยนั้น บังเอิญได้พบกับคุณโอฬาริก ใจจำนง ซึ่งเป็นเพื่อนเก่าของพี่ชายผมตั้งแต่สมัยประถม และทำงานทางด้านคอมพิวเตอร์อยู่ที่การปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย พี่คนนี้นับว่ามีบุญคุณกับผมในเรื่องสำคัญถึงสองเรื่อง คือ ได้เคยนำเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องเก่ามาให้ผมได้ศึกษาหาความรู้อยู่ระยะหนึ่ง และเมื่ออาจารย์พลตรีประยูร พลอารีย์ ได้มอบ Source Code ภาษาเบสิกสำหรับการคำนวณโหราศาสตร์ให้พี่โอฬาริกเพื่อการพัฒนาให้ก้าวหน้าต่อไป แต่พี่โอฬาริกจะถนัดทางเรื่องฮาร์ดแวร์มากกว่าการเขียนโปรแกรม จึงได้มอบให้ผมได้ทดลองสร้างเป็นโปรแกรมของตนเองจนประสบความสำเร็จมาถึงทุกวันนี้ ปัญหาเกิดขึ้นเมื่อพี่โอฬาริกต้องการจะซื้อเครื่องปูมโหร แต่เห็นว่าราคาสูงไปหน่อย จึงขอให้ผมช่วยเจรจากับอาจารย์เพื่อลดราคาลงบ้าง คนอื่นที่ขออย่างนี้ผมได้ปฏิเสธและขอให้เขาไปต่อรองราคาเองมาหลายรายแล้ว โดยความไม่อยากก้าวก่ายผลประโยชน์ของอาจารย์เป็นเรื่องสำคัญกว่าความกลัวว่าอาจารย์จะไม่พอใจ แต่สถานการณ์คราวนี้เหตุผลข้อหลังกลายมาเป็นเรื่องสำคัญขึ้นมาด้วย ในที่สุดก็ต้องทำตามคำขอของพี่โอฬาริกด้วยคำพูดที่ระมัดระวังอย่างที่สุด
“ไม่มีปัญหา ผมเองก็ทำให้ผู้หลักผู้ใหญ่ฟรีมาตั้งหลายเครื่องแล้วเหมือนกัน”
คำตอบของอาจารย์คล้ายจะรู้ว่าผมคิดอะไร ที่จริงในวันนั้นผมไม่ได้ยกเอาเรื่องบุญคุณของพี่โอฬาริกมาเป็นข้ออ้าง แต่ก่อนหน้านี้เคยเล่าให้อาจารย์ฟังบ้างแล้ว เป็นอันว่าได้ราคาตามที่พี่โอฬาริกต้องการอย่างง่ายดายกว่าที่คิดไว้มาก และเพื่อที่จะตัดปัญหาที่อาจเกิดขึ้นระหว่างเราสามคนในอนาคต ผมจึงได้ขอร้องพี่โอฬาริกว่า ถ้ามีใครถามราคาแล้วอย่าบอกว่าซื้อได้ราคานี้ ขอให้บอกราคาปกติ ท่านผู้อ่านคงเห็นแล้วนะครับว่าอาจารย์ไม่ได้คิดแต่เรื่องการค้าเท่านั้น
“รู้ไหม ผมเกือบจะตายมาครั้งหนึ่งแล้ว”
เป็นคำพูดของอาจารย์เมื่อประมาณปลายปี 2541 หลังจากผมหายหน้าไปนาน เรื่องมีอยู่ว่าในเดือนพฤษภาคมปีนั้น อาจารย์ได้เข้าโรงพยาบาลจนถึงขนาดต้องเข้าห้องไอซียู ตอนนั้นผมยังมองโลกในแง่ดีเกินกว่าจะเอะใจว่าการสูญเสียใกล้เข้ามาแล้ว ผมได้ไปหาอาจารย์อีกประมาณ 2-3 ครั้ง ครั้งสุดท้ายคือวันจันทร์ที่ 6 กันยายน 2542 โดยได้พาคุณปานใจ พลอารีย์ บุตรสาวอาจารย์พลตรีประยูร พลอารีย์ ซึ่งกำลังบริหารงานโรงเรียนโหราศาสตร์กรุงเทพสืบต่อจากอาจารย์พลตรีประยูร ไปทำความรู้จัก เราได้คุยกันถึงเรื่องอาการป่วยในคราวนั้นด้วย คุณปานใจได้กล่าวว่าอาจารย์น่าจะได้มีการ “พลัดพราก” เพื่อการพักผ่อนบ้าง อาจารย์มีท่าทีไม่ค่อยจะเห็นด้วยกับวิธีคิดแบบ ยูเรเนียนเช่นนั้น แต่อาการของท่านในวันนั้นก็ไม่ได้มีอะไรผิดสังเกตจนน่าเป็นห่วงเลย ต้นเดือนตุลาคมยังมีสุภาพบุรุษท่านหนึ่งโทรมาคุยกับผมเรื่องโปรแกรม บอกว่าทีแรกหาเบอร์โทรศัพท์ผมไม่ได้ กระทั่งอาจารย์จรัญ พิกุล แนะนำว่าให้ลองโทรไปถามอาจารย์มานิตย์ดู จึงทราบและโทรมาได้ แต่แล้วในสัปดาห์ถัดมา ข่าวร้ายจึงเกิดขึ้น ขอให้อาจารย์ไปสู่สุคติเถอะครับ
ส่วนคำถามตอนต้นที่ว่าผมเป็นลูกศิษย์อาจารย์มานิตย์หรือไม่แค่ไหนนั้น คำตอบของผมที่พึ่งคิดได้ว่าน่าจะเป็นการให้เกียรติท่านอย่างเหมาะสมกับไม่อวดตัวผมเองจนเกินไป คือ ถือว่าท่านกับผมเป็นเหมือนอาจารย์ที่ปรึกษากับนักศึกษาในที่ปรึกษาตามแบบการเรียนหรือการทำวิทยานิพนธ์ในมหาวิทยาลัยก็คงจะได้ หรือท่านผู้อ่านคิดอย่างไรครับ
ขอส่งท้ายเรื่องของอาจารย์มานิตย์ด้วยเรื่องที่เป็นข่าวดีบ้าง คือมีโปรแกรมคอมพิวเตอร์อันหนึ่งที่อาจารย์ได้สร้างขึ้น และให้ผมไว้มาหลายเดือนก่อนที่อาจารย์จะเสีย คือโปรแกรมจันทรคติ 2,999 ปี หรือ SLM.EXE ซึ่งมีความสามารถในการแสดงปฏิทินขึ้นแรมแบบไทยย้อนหลังตั้งแต่ก่อนพ.ศ. 100 ปี ไปจนถึงพ.ศ.2900 เป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับนักโหราศาสตร์และพยากรณ์ศาสตร์หลายแขนง อาจารย์ตั้งใจที่จะเผยแพร่โปรแกรมนี้โดยไม่คิดเงินหรือที่วงการคอมพิวเตอร์เรียกว่า Freeware ผู้สนใจสามารถนำแผ่นเปล่ามาขอก๊อปปี้ไฟล์ได้ที่ อาจารย์เกษม ปาละวิสุทธิ์ โรงเรียนโหราศาสตร์กรุงเทพ อาคารเลขที่ 71/1 ซอยประดิพัทธ์ 9 พญาไท สามเสนใน กรุงเทพ 10400 โทร 279-9118, 279-9158 ต่อ 102 วันจันทร์, พุธ และเสาร์-อาทิตย์ ส่วนผู้ที่ใช้อินเตอร์เน็ตและมีอีเมล์ที่รับไฟล์เอกสารแนบได้ ให้ติดต่อผมโดยตรงที่ webmaster@rojn-info.com 5 ผู้ที่ได้รับโปรแกรมไปแล้วสามารถเผยแพร่ต่อไปได้ตามกติกาของ Freeware คืออย่านำไปดัดแปลงเพิ่มลบข้อมูลใดๆ และการนำไปใช้อ้างอิงทางวิชาการขอได้โปรดอ้างอิงที่มาเพื่อเป็นเกียรติแก่อาจารย์ด้วยครับ
1. นอกจากในวงการวิศวกรรมแล้ว ทราบในภายหลังว่าวงการโหราศาสตร์เรานี่แหละครับที่เป็นลูกค้าสำคัญของห้างเทพนคร ถึงขนาดว่าพอใครเข้าไปขอซื้อเครื่องรุ่นนี้ คนขายจะถามทันทีว่า “จะเอาไปทำโปรแกรมดูดวงหรือ?”
2. ปีสองปีต่อมา ผมก็ไม่เห็นแผ่นกระดานที่ว่านี่อีกเลย เวลาไปหาอาจารย์ก็มักจะไปสนใจเรื่องอื่นจนไม่ได้ถามถึง สำนักโหราศาสตร์ระบบใดก็ตามที่ให้ความสำคัญกับสมผุสดาวน่าจะได้สั่งทำอุปกรณ์ทำนองนี้ไว้ประกอบการเรียนการสอนเป็นอย่างยิ่ง
3. ที่ตัวเครื่องมีคำว่า Personal Computer อยู่ ทั้งที่ความจริงมันเป็นแค่ Programmable Calculator ที่มีขนาดกระทัดรัดกว่า Sharp PB1500
4. ต่อมา อาจารย์มานพ ธีระเวชชโรกุล น้องชายอาจารย์อาจารย์มานิตย์ ได้พยายามสานต่องานต่างๆ ของอาจารย์มานิตย์อยู่ระยะหนึ่ง สามารถติดต่อได้ที่ 0-2241-2149, 0-2669-0236 ปัจจุบันไม่ทราบว่ายังดำเนินงานต่อไปหรือไม่อย่างไร
5. ปัจจุบัน โรงเรียนโหราศาสตร์กรุงเทพ ได้เลิกกิจการไปแล้ว และผมได้แก้อีเมล์ปัจจุบันให้ถูกต้องตรงตามที่ใช้ในขณะนี้ ปัจจุบันท่านสามารถดาวน์โหลดโปรแกรม SLM.EXE โดยคลิกที่นี่-->slmzip.zip (136.83 KB) หรือที่เว็บไซต์ http://www.rojn-info.biz ซึ่งเป็นเว็บไซต์เสริมสำหรับการดาวน์โหลดของเว็บนี้
